Монголын боловсролыг 2006-2015 онд хөгжүүлэх мастер төлөвлөгөө, Монгол Улсын Засгийн газрын 2012 оны 120 дугаар тогтоолоор батлагдсан “Үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөө”-ний 186.2, “Боловсрол шинжлэх ухааны яамны 2013-2016 оны төлөвлөгөө”-ний 2.9.31.2 дугаар заалтын зорилтуудыг хэрэгжүүлэх зорилгоор Ерөнхий боловсролын сургуулийн байгалийн ухааны сургалтын  сорилт, туршилтын хичээлүүдийн өнөөгийн байдлыг судалж,  стандартын хэрэгжилтийг хангахуйц  босго түвшний агуулгыг боловсруулан, хэрэглэгдэхүүний жагсаалт гаргасан байна.

Манай компани дээрх судалгаа тооцоонд үндэслэн мэргэжлийн баг ажиллуулж өнөөгийн шинэчлэгдэн боловсруулагдаж буй “Суралцахуйн үндсэн үйл ажиллагаа (Үндсэн агуулга)” –т нийцүүлэн байгалийн ухааны физик, хими, биологи, газарзүйн хичээлийн сургалтын үндсэн болон дагалдах тоног төхөөрөмж, хичээлийн хэрэглэгдэхүүнүүдийг иж бүрнээр нь оруулж ирж байгаа юм. Манай энэхүү лаборатори, кабинетийн  ширээний материал  нь АНУ –ын түүхий эд “Wilsonart Chemurf” тусгай шахмал түлэгддэггүй полистрон материалаар хийгдсэн бөгөөд олон улсын стандартад нийцсэн тусгай тоноглолтой, лабороторийн багаж тоног төхөөрөмж бүхий иж бүрэн сургалтын орчин бүрдүүлж байгаа нь онцлог юм.      Энэхүү ком  иж бүрдэл нь  Тайвань Хятадын хамтарсан үйлдвэрт үйлдвэрлэгддэг ба Япон, Энэтхэг, Чили зэрэг олон оронд бүтээгдэхүүнээ нийлүүлдэг томоохон компани юм.

 Мөн манай энэхүү төсөл дээр Бага дунд боловсролын менежментийн зөвлөл, Монголын хөдөөгийн боловсролын төв, Монгол – Тайваны боловсрол эрүүл мэнд, бизнесийг дэмжих нийгэмлэг”  зэрэг ТББ-д мэргэжлийн туслалцаа үзүүлж хамтран ажилласанд баяртай байна.

Лаборатори гэдэг нь байгалийн ухааны хичээлийн сорил, туршилт явуулах зориулалтын, стандартад нийцсэн танхимыг хэлнэ.  Энэ нь сургалтын төлөвлөгөөг хэрэгжүүлэхэд зайлшгүй шаардлагатай сургалтын чанар үр өгөөжийг дээшлүүлэхэд чиглэгдсэн удирдан зохион байгуулах боломж бүхий багш сурагчийн зориулалтын тоноглогдсон ширээ сандал, сургалтын хэрэглэгдэхүүн, тоног төхөөрөмж, материал, багаж хэрэгслээр хангагдсан, сурагчдын ажиллах, суралцах таатай нөхцлийг бүрдүүлсэн байна. Эдгээрийн аль нэг нь дутуу бол орчин бүрдсэн гэж үзэх боломжгүй юм.

Сайн зохион байгуулагдсан лаборатори нь шинжлэх ухааны маш өргөн үйл ажиллагааг гүйцэтгэхэд чиглэгдсэн байдаг. Өрөөний  зай, хий болон цахилгааны, цэвэр ус, бохирын холболт, тавилгын байршил  зэрэг нь  үйл ажиллагааг гүйцэтгэхэд ихээхэн нөлөөлдөг.

Манай улсын ЕБС –ийн байгалийн ухааны кабинетууд нь 30-35 хүүхдийн багтаамжтай 70-80 мкв байдаг. Иймд бид өөрийн орны анги танхимын хэмжээнд тааруулан ширээ сандлыг стандартад нийцүүлэн захиалан хийлгэсэн болно.

            Сурагчдыг идэвхитэй үйл ажиллагаанд татан оролцуулах хандлага нь сургалтын орчиноос шууд хамаарах хэдий ч багшийн үйл ажиллагаа маш чухал гэдгийг мартаж болохгүй. Зарим үйл ажиллагаа нь лабораторийн бусад газар болон багшийн ширээний  эргэн тойронд сурагчид ажиллах шаардлагатай болдог. Иймд бидний санал болгож буй кабинет нь багшийн ширээнээс бүх үйл ажиллагааг удирдах нөхцөл бололцоогоор хангагдсан болно. Мөн дараах шаардлагуудыг давхар тооцож захиалагчтай хамтарч ажилладаг.

Байгалийн шинжлэх ухааны хичээлүүдэд багаар сурагчид ажиллах шаардлагатай байдаг.   Иймээс лаборатори нь сурагчдыг аюулгүй ажиллах бололцоогоор хангахын зэрэгцээ төрөл бүрийн мэдээллийн эх үүсвэр, багаж хэрэгсэл дээр ажиллах бололцоогоор хангаж өгөх нь  маш чухал юм.

Эрүүл мэнд болон аюулгүй ажиллагаатай холбоотой зааврууд иж бүрдэлд орсон. Хэрэгцээтэй мэдээлэл хэсэгт зарим зааврууд хэдийгээр байгаа хэдий ч бүрэн зааварчилгааг ямарч дүрэмтэй газар байсан өгөх хэрэгтэй. Цахилгааны ерөнхий унтраалга, хийн хоолой болон усны ерөнхий хаалт зэргийн талаар багш нарт зааварчилгаа өгдөг. Эрүүл ахуй, аюулгүй ажиллагаа болон ажиллах орчинг хангахад доорхи шалгуурууд хэрэгтэй.

Лабароторийн шүүгээ ажиллаж байхад хангалттай цэвэр агаар орж ирэх бололцоо байгаа эсэх Ялангуяа химийн лабароторид зэрэг олон сурагчид химийн бодисын урвал явуулахад тохирсон  хангалттай агааржуулалтын системтэй байгаа эсэх. Татах шүүгээг агааржуулалтын хоолойтой холбож өгнө.

Лабароторийн хаана ч ямар нэг үйл ажиллагаа явуулахад хангалттай гэрэлтүүлэхээр гэрэлтүүлгийн систем зохион байгуулагдсан эсэх? Ажлын талбар болгон нэмэлт гэрэлтүүлэг хэрэглэх боломжтой эсэх? Гэрэлтүүлгийн систем самбар, дэлгэц болон ширээн дээр үүсэх гэрлийн нөлөөг бууруулахаар зохион байгуулагдсан эсэх?

Хий болон цахилгааны утсыг байрлуулах хоолой агааржуулалт сайтай байхаас гадна хүрэхэд хялбар байх ёстой. Үйлчилгээний системийг уян хатан байлгахын тулд бүх л цахилгааны утас болон хоолойнуудыг хананд бат бөхөөр байрлуулсан байх ёстой. Цахилгааны газардуулгын журмыг сахих ёстой.

Лабораторийн ажлын ширээнд толбо үүсэх нь шинэ лабораторийг маш богино хугацаанд бо мэт харагдуулдаг. Иймээс лабораторын тавцанг толбо амархан тогтдоггүй материал сонгон хийх нь чухал байдаг.  Манай нийлүүлж буй ширээний тавцан нь АНУ –ын түүхий эд “Wilsonart Chemurf” тусгай шахмал түлэгддэггүй полистрон материалаар хийгдсэнээрээ онцлог юм.

ЕБС –ийн  лабораториуд нь ихэвчлэн хими, физик, биологийн тусгай бэлтгэлийн өрөөнүүдтэй байдаг. Ингэж зохион байгуулах нь давуу талтай байдаг боловч бэлтгэлийн өрөөнүүд нь ихэвчлэн хэрэгцээтэй тоног төхөөрөмж, техникийн хэрэгсэлийг хадгалдаг. Бэлтгэлийн өрөөнд хортой бодисыг хадгалах цоожтой шүүгээ ба шатамхай бодис хадгалах галд тэсвэртэй шүүгээ байх хэрэгтэй.

 Бэлтгэлийн өрөө нь тавиур, аюулгүй ажиллагааны хэрэгсэл, татах шүүгээ зэрэг зүйлс байх хэрэгтэй ба бидний иж бүрдэлд  тавиур шүүгээ 2 ш татах шүүгээ 1 ш байгаа болно.

Энэ хэсэг нь сурагчид лаборатори туршилт, судалгаа хийж багаж хэрэгслийг сургалтанд ашиглах гол талбар юм. Тийм учраас энэхүү ширээ нь цахилгаанд холбогдсон, зарим тоног төхөөрөмжөөр тоноглогдсон байх ёстой.

- Шил сав хатаах тавиур байна.

               -Шилэн хэрэглүүрүүдийг угаах болон хатаах

               -Химийн бодисуудийг ангилах

               -Төхөөрөмжийг угсрах, холбох.

               -зөөврийн харилцах сав

Ширээнүүд нь угаалтуур, ус,  болон цахилгаанаар хангагдсан байх ёстой. Тухайн сургууль ямар хэлбэрийг сонгохоос шалтгаалан ширээний хэлбэр дизайныг гаргана.

Химийн кабинет Химийн хичээлийн лабораторын тоноглолтой ширээ Монголын нөхцөлд 2 ба 3 хүүхдийн дунд угаалтууртай байж болно.

Химийн кабинетийн багшийн лабораторын тоноглолтой ширээ

Физик, Химийн лабораторын багаж, төхөөрөмж хадгалах шүүгээ

Төхөөрөмжүүдийг нэг лаборатороос нөгөө рүү зөөхөд ашигладаг. Хамгийн зөв байрлуулах талбай нь бэлтгэлийн өрөө  болон ажлын хэсгийн хооронд байх ёстой. 

Кабинетад байрлуулсан  сургалтын тоног төхөөрөмж болох микроскоп, шилэн сав бүхий нойтон бэлдмэл, сургалтанд хэрэглэх бусад багаж төхөөрөмжүүд  осол аюулгүй ажиллах  шаардлагын дагуу далдлан битүүмжлэгдсэн хайрцаг савтай байхаар  тооцоолсон байна.

Ширээн дээр микроскоп  зэрэг төхөөрөмжийг суралцагчийн гарын дор байрлуулж болохуйц зайтай байна. Микроскопын  ширээг нарны тусгал тусахуйц  , суралцагчид багаар болон ганцаарчлан ажиллахад дөхөм болохуйц дурын загвараар байрлуулж болно.  Биологийн хичээлийн кабинетад наад зах нь 8-10 микроскоп сурагчдад,багшийн 1 микроскоп байхаар тооцож ажиллах

Газрын зургийг тэр дундаа сэдэвчилсэн зургийг дараах загварын шүгээнд хадгалах нь тохиромжтой байна.

5.      Хөдөлмөрийн хичээлийн кабинетийн тоног төхөөрөмж иж бүрдэл

6.      Багаар ажилах ерөнхий эрдмийн хичээлүүдийн сургалтын ширээ сандал

Байгалийн ухааны хичээлүүдийг ухаалаг самбар ашиглан явуулах нь цагийн нягтрал, багшийн хөдөлмөрийг хөнгөвчлөх боломжтой.

8.      Сургалтын зориулалттай чанга яригч

Сургуулийн биеийн тамирын уралдаан тэмцээн, урлагийн заал, болон сургалтын менежрүүдэд өдөр тутмын ажилд ашиглаж боломжтой 100 м т утасгүй ярих чанга яригчийг 2006 оноос хойш оруулж ирэн хямд үнээр нийлүүлж байгаа юм.

9.      СӨБ Цэцэрлэгийн хүүхдийн ширээ сандал, иж бүрдэл бүхий тоглоом наадгай, унтлагын ор, сэтгэхүй хөгжүүлэх тоглоомуудыг санал болгож байна.

Та бүхэнтэй хамтарч ажиллахад бэлэн байна.

Хаяг: metromall A 902 тоот

И-мэйл хаяг: sttungaa@yahoo.com