IELTS, TOEFL хоёр юугаараа ялгаатай вэ?
1. Бид British English, American English гэж Англи хэлийг дуудлага зарим үгнийх нь бичлэгээр ангидаг бөгөөд энэ хоёрын хооронд бага зэргийн ялгаа байдгийг мэднэ. Монголчуудын хувьд ихэнх нь Америкийн англи хэлийг судалдаг ба энэ нь Америкчуудын бидэнд илүү нөлөөлсөнтэй холбоотой.
IELTS, TOEFL хоёр шалгалтыг Английн болон Америкийн их сургуулиуд адилхан хүлээж авдаг. Гэхдээ IELTS-ын шалгалт British English-н талыг баримталдаг бол TOEFL нь American English-г түлхүү оруулсан. Иймээс British дуудлагатай хүмүүст TOEFL нь хэцүү, American дуудлагатай хүмүүст IELTS хэцүү. Лангуяа сонсох болон ярих даалгавар дээр дуудлагын ялгаа гарна.
Австрали, Шинэ Зеланд, Ирланд, Шотланд улс ихэвчлэн British дуудлагатай байдаг.
2. Сонсох болон унших даалгавар дээр TOEFL нь оон хариултаас сонгодог бол IELTS үг нөхөх, орхигдсон үгийг олж бичих зэрэг даалгавартай. Иймд олон хариултаас сонгох дасгал нь хийсвэр сэтгэлгээг бага зэрэг шаарддаг бол үг нөхөх, орхигдсон үгийг олж бичих даалгавар нь ой тогтоолт сайтай хүнд тохиромжтой. Олон сонголттой дасгалын сайн тал нь буруу хариултуудыг нь гүүгээд зөвийг олох боломжтой бол нөгөө нь өгөгдсөн текстнээсээ үгийг нь олж бичих давуу тайлтай. Тиймээс хийсвэр сэтгэлгээ сайтай хүмүүс TOEFL, бодит сэтгэлгээтэй нь IELTS-г өгч болно.
3. IELTS-г бодвол TOEFL нь хариултыг мэдэхгүй байсан ч тааж бичих боломжтой. Харин IELTS маш олон арга хэрэглэж, шалгалт авах бүртээ заавар нь өөрчлөгдсөн байдгаас гадна асуултын төрлүүд нь ч өөр өөр. Иймээс урьдчилан нэг сэдвээр дагнан бэлдэх боломжгүй бүх боломжит хувилбарын дагуу бэлтгэхэд цаг болон хөдөлмөр нэхээд шаарддаг.
TOEFL нь урьдчилан бэлдэхэд амар ихэнхдээ A, B, C, D, E гэсэн хувилбаруудаас сонгох даалгавар заавал байна. Нөгөө талаас IELTS-д сул хүмүүс илүү хичээж ажиглагддаг тул мэдлэг олж авах нь арай их байх магадлалтай.
4. Бас нэгэн томоохон ялгаа бол ярих дасгал. Учир нь TOEFL-н ярианы хэсэг компьютер дээр явагддаг бол IELTS-нх унаган англи хэлтэй хүнтэй тулж ярилцдаг. Зарим хүний хувьд компьютертэй харилцах нь илүү амар байдаг бөгөөд учир нь хэн ч түүнийг шалгаж сонсохгүй байгаа учраас зүгээр л хичээж ярихад болно. IELTS өгөхөд биеэ барьдаг, ичимхий хүмүүсийн санаа нь зовж эвгүйцэх, хэн нэгэнд асуугдаж байгаа мэдрэмж төрдөг. Мөн намайг энэ хүн юу гэж тэмдэглэсэн бол сайн гэсэн болов уу муу гэсэн болов уу гэх мэтээр санаагаа зовоох нь бий. Нөгөө талаас харилцан ярианд сайн талууд бас байгаа. Асуултыг нь сайн ойлгохгүй тайлбарлуулж болно. Хүмүүстэй илэн далангүй чөлөөтэй харьцдаг хүмүүст илүү тохиромжтой.
5. TOEFL-ийн оноо нь эссэ, эссэн доторх үгсийн сангийн баялаг, логик, хэв загвар болон дүрмийн ерөнхий мэдлэг дээр суурилан оноогоо дүгнэдэг. Харин IELTS лүрэм, үг сонголт, чөлөөтэй байдаг, логик, нэгдмэл байдлыг тус тусад нь даалгавар болгон дээрээ шалгадаг. Өөрөөр хэлбэл та сайн агуулгатай эссэ бичсэн ч дүрмийн багахан алдааг нэлээд гаргасан бол TOEFL-н оноо чинь гайгүй гарч болно. Учир нь дүгнэгч ерөнхий эссэний агуулга, утга санааг сайн бичсэн тохиолдолд багахан алдааг тоодоггүй.
Харин IELTS дүрмийн алдааг анзаарахгүй байна гэж үгүй. Нөгөө талаас таны дүрэм болон үгсийн сан чинь сайн боловч санаагаа илэрхийлэхдээ тааруу эссэгээ буруу найруулсан бол TOEFL-оос муу оноо авна. IELTS сайн оноо өгнө. Иймд та эссэ найруулахдаа муу боловч дүрэмдээ сай, үгсийн сан арвинтай бол IELTS-ийг өгөөрэй.
- Хэдийгээр IELTS нь Англи Австралийн шалгалт, TOEFL нь Америкийн боловч 2 уулаа олон улсад хүлээн зөвшөөрөгддөг.
- IELTS шалгалт Америкийн болон олон улсын зөв бичлэгийг (spelling) хоёуланг зөвшөөрдөг. Харин TOEFL зөвхөн Америкийн зөв бичлэгийг шаарддаг. Ойлгомжтой хэлбэл Америкийн зөв бичлэгийн дүрмээр (color, sulfur ) бичдэг хүнд 2 шалгалт хоёулаа тохиромжтой, олон улсын дүрмээр (colour, sulfphur) бичдэг бол TOEFL-ийг өгөхөд хүндрэл тулгарна.
- IELTS-ийн сонсох даалгавар дээр Англи, Уэлс, Шотланд, Америк, Австрали, Ирланд, Шинэ Зеланд бүх дуудлыгыг сонгон авдаг бол TOEFL зөвхөн стандарт Америк дуудлагыг хэрэглэдэг.
- TOEFL-ын ярианы хэсэг нь ихэвчлэн мэдлэг шаардсан асуулт асуудаг бол IELTS илүү амьдралд ойр асуулт сонгодог.
TOEFL нь IELTS-аас үнэ ханшийн хувьд хямд .
IELTS болон TOEFL-д шалгалт өгөгсдийн бэлтгэдэг багшийн сэтгэгдэл:
IELTS нь TOEFL-оос илүү дадлага, туршлага шаарддаг. Мөн IELTS бодит нөхцөл, бодит ур чадварыг илүү шалгана. General Training, Academic Module гэж ялгасан байдгаараа ч илүү давуу. TOEFL бол Англи хэлний академик мэдлэгийг онцолдог.